دکتر اعظم بلحسنی، در کتاب «مطالعات شیمی فرآوردههای طبیعی» مینویسد:
زعفران با توجه به خواص آنتیاکسیدان و ضدالتهاب خود دارای اثر ضدافسردگی است. در تجزیهوتحلیل شیمیایی عصاره زعفران حدود 150 ترکیب مختلف ازجمله کروسین، کروستین، سافرانال و پیروکروسین وجود دارد که از مهمترین ترکیبات زیست فعال زعفران هستند. اجزای اصلی عصاره زعفران از دسته کاروتنوئیدها شامل کروسین و کروستین است. در مطالعات دارویی زعفران و ترکیبات آن فعالیت ضد آلزایمر (کروسین)، فعالیت ضد سرفه (سافرانال)، فعالیت کاهش چربی خون (کروسین)، فعالیت ضد تشنج (سافرانال)، اثرات ضد خارش و نرمکنندگی پوست است.
اما مهمترین فواید زعفران برای سلامتی چیست؟
1)عامل ضد UV: زعفران دارای اثرات ضد آفتاب است که میتواند از سلامت پوست در برابر اشعههای مضر UV محافظت کند. مطالعات نشان میدهد که لوسیون زعفران خاصیت ضد آفتاب بهتری نسبت به هموسالات (ترکیب آلی مورداستفاده در برخی از ضد آفتابها) دارد. در کنار اینها زعفران نیز دارای خاصیت مرطوبکنندگی، پیشگیری از سرطان پوست (به دلیل خواص آنتیاکسیدانی) است.
2) مؤثر در سلامت مغز، حافظه و بهبود یادگیری: زعفران حاوی آنتیاکسیدانهایی است که بهسلامت مغز، حافظه و یادگیری کمک میکند. آنتیاکسیدان سافرانال موجود در رشتههای زعفران به بهبود خلقوخو، حافظه و توانایی یادگیری و همچنین محافظت از سلولهای مغز در برابر استرس کمک میکند. تحقیقات نشان میدهد که زعفران میتواند تأثیر مفیدی در کاهش اختلالات شناختی در بیماران آلزایمری داشته و با خواص ضدافسردگی و ضد اضطراب به حمایت از خلقوخوی مثبت و حفظ تعادل عاطفی کمک کند.
3) مؤثر در درمان فشارخون: مصرف زعفران میتواند فشارخون را کاهش دهد و سرشار از آنتیاکسیدانهایی است که خواص ضدالتهابی دارد. آنتیاکسیدانهای موجود در زعفران میتواند به محافظت از بدن در برابر استرس اکسیداتیو (عدم تعادل) که ممکن است منجر به آسیب سلولی و بیماری ازجمله فشارخون بالا شود، کمک کند. تحقیق دیگری نشان میدهد که مکمل زعفران بهطور قابلتوجهی فشارخون سیستولیک (انقباض قلب) و دیاستولیک (حداقل فشاری است که خون شما به دیواره شریانها (سرخرگها) هنگام استراحت قلب انجام میدهد) را در بزرگسالان بهبود میبخشد.
4) مؤثر در تقویت میل جنسی: کروسین موجود در زعفران باعث افزایش میل جنسی میشود و مصرف آن برای زنان و مردانی که به محرک جنسی نیاز دارند معجزه میکند. بدین منظور شما میتوانید زعفران را بهصورت شربت دمکرده و یا دمنوش استفاده کنید. مطالعات نشان دادهاند که زعفران میتواند با افزایش تحرک اسپرم، بهبود کیفیت اسپرم و افزایش تعداد اسپرم به بهبود باروری در مردان کمک کند. این محصول همچنین با داشتن خواص آنتیاکسیدانی، از آسیب رادیکالهای آزاد به اسپرمها جلوگیری کرده و بهاینترتیب به حفظ سلامت آنها کمک کند.
5) مؤثر در بهبود کیفیت خواب: مصرف زعفران میتواند به خواب بهتر شبانه کمک کند. بنابراین مصرف زعفران با بهبود کیفیت خواب در بزرگسالان مرتبط است، خلقوخو را تغییر میدهد، سلولهای سرطانی را از بین میبرد و مانند آنتیاکسیدان عمل میکند. مقدار زعفران موردنیاز برای بهبود کیفیت خواب مکمل حدود 100 میلیگرم در روز است.
6) سلامت چشم را بهبود میبخشد: زعفران به دلیل کاروتنوئیدهای تقویتکننده چشم با بهبود سلامت چشم همراه است. تحقیقات نشان داده است که زعفران علائم دژنراسیون ماکولا (کاهش نور چشم) را بهبود میبخشد و درعینحال به جلوگیری از کاهش بینایی نیز کمک میکند.
7) مؤثر در درمان بیماری آلزایمر: زعفران میتواند بهاندازه یک داروی تجویزی برای درمان بیماری آلزایمر مؤثر باشد. هیچ درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، اما مطالعات نشان میدهد که زعفران میتواند به کند کردن پیشرفت آن و تسکین علائم کمک کند؛ بنابراین عصاره زعفران عملکرد شناختی را در افراد مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط بهبود میبخشد.
8) مؤثر در درمان افسردگی: افسردگی میتواند کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد زیرا میتواند باعث سردرد، مشکل در تفکر و از دست دادن علاقه شود که میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار میدهد. برخی مطالعات نشان میدهد که زعفران حاوی آنتیاکسیدانهای قوی همچون کروسین و سافرانال است که میتوانند به کاهش استرس و التهاب در بدن کمک کنند. ازاینروی یکی از ثابتترین یافتهها در مورد فواید زعفران، فعالیت ضدافسردگی آن است.
9) مؤثر در سلامت قلب و عروق: امروزه بیماریهای قلبی عروقی نهتنها در کشورهای توسعهیافته بلکه در کشورهای درحالتوسعه بهعنوان عامل اصلی مرگومیر در نظر گرفته میشود. در عصر ژنومیکس، نانوتکنولوژی و پروتئومیکس، بیماریهای قلبی عروقی همچنان یک چالش بزرگ برای بشریت بهحساب میآید. گزارششده است که زعفران به کاهش کلسترول (تا 50 درصد) کمک میکند و سطح کلسترول را سالم نگه میدارد. همانطور که قبلاً اشاره شد زعفران دارای خواص آنتی اکسیدانی است که برای حفظ سلامت شریانها و رگ های خونی مفید است؛ بنابراین خواص ضدالتهابی آن برای سلامت قلب و عروق بسیار مهم و یکی از بهترین مکملها برای سلامت قلب است.
10) تأثیر زعفران روی ترمیم آسیبهای مغزی:
آیا میدانستید که استرس میتواند مرکز حافظه مغز شما را در بخشی از مغز که به آن «هیپوکامپ» گفته میشود را کوچک کند؟
پژوهش جدیدی نشان میدهد که زعفران ممکنه راهحلی برای ترمیم آسیبهای واردشده به مغز باشد. زعفران به طرز قابلتوجهی باعث بازیابی عملکرد مغز، بهبود حافظه و حتی کاهش کورتیزول (فراتر از هورمون استرس) میشود؛ اما قرص Lexapro که یک قرص ضدافسردگی بسیار معروف است، چنین اثرات مثبتی ندارد. این اکتشاف تأییدی است برای خاصیت (حفاظت نورونی یا عصبی) زعفران؛ بنابراین مصرف آن میتوانند به شما کمک کند تا مغز و زندگی بهتری داشته باشید.