پژوهشگران منشأ و جایگاه تاریخی زعفران را ایران می‌دانند. عده‌ای مانند پروفسور «محمد یوس تینگ» نیز بر این نظر هستند که جایگاه اولیه آن در خراسان کنونی بوده و ازآنجا به هندوستان و یونان قدیم برده شده است؛ اما ازنظر استاد «براکریتی گوپتا» اولین بار زعفران در دوره امپراتوری پارسی حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد از ایران وارد کشمیر هند شده است. درواقع در دوره امپراتوری مغول به‌صورت انبوه از ایران به کشمیر و منطقه «بامبور کاروا» در شرق سرینگر (شهری در کشمیر هندوستان) آورده شده است و از این دوره تاکنون کشت زعفران در کشمیر ادامه داشته است.
روایت معتبر دیگری توسط پالی لین (نویسنده نظامی یونانی، سده 2 م) به استناد منابع عهد اسکندر (حکومت 336-323 پیش از میلاد)، در رساله «حیله‌ها و فنون جنگی» درباره خواص خوراکی، دارویی و آرایشی زعفران در دربار پادشاهان هخامنشی می‌نویسد:
برنامه غذایی و مقدار مصرفی روزانه زعفران توسط شاه و دربار هخامنشی روی ستون‌های مفرغی حک‌شده است. در حکاکی ستون‌ها مقدار مصرف روزانه زعفران دربار هخامنشیان ۲ مین (هر مین ۴۹۸ گرم) ثبت‌شده است. این نویسنده یادآور می‌شود که شاهان هخامنشی از تولید نوعی کرم زیبایی که از ترکیب زعفران و چربی بدن شیر تهیه می‌شده است برای لطافت و زیبایی پوست استفاده می‌کردند. درواقع استفاده از این روغن آرایشی زعفران دار به پیروی از سنت‌های قدیم، در عصر پارت‌ها نیز معمول بوده و بانوان خوش‌‌پوش از آن بهره برده و حتی از تونیک‌های زرد زعفرانی نیز برای پوشش خود استفاده می‌کردند.
در روایت دیگری استفاده از عطر و بخور زعفران در دربار هخامنشیان توسط متخصصان خبره انجام می‌گرفته است. مطابق فهرستی که آتنه (خطیب یونانی سده ۳-۲ م) از تعداد خدمه داریوش به دست داده، تعداد ۱۴ نفر عطر ساز در دربار او بوده است. برابر برخی مستندات در ایران باستان برای خوشبو کردن فضای کاخ‌ها از زعفران، همچون عود و کندر به‌عنوان بخور استفاده می‌شده است. بر این اساس مجمره‌های آتش یا دو بخوردان که در سنگ‌نگاره‌های داریوش در تخت جمشید موجود است، دلالت بر استفاده از بخور زعفران در فضای کاخ‌های هخامنشی دارد. دو بخوردان جلو داریوش در سنگ‌نگاره تخت جمشید را در تصویر سیاه‌قلم می‌توان ملاحظه کرد.